In het huidige beleid is Omgekeerd Inzamelen het basisprincipe voor de inzameling van huishoudelijk afval in Arnhem. Door dit systeem kunnen inwoners van Arnhem hun afval goed scheiden. Er is een uitgebreid netwerk van ondergrondse verzamelcontainers voor restafval, PBD (plastic verpakkingen, blik en drinkpakken) en papier en bovengrondse verzamelcontainers voor GFE (groente-, fruit- en etensresten) in de stad aanwezig. Een deel van de herbruikbare reststromen (PBD, GFE, papier) worden bij laagbouw met behulp van minicontainers (kliko’s) aan huis opgehaald. Voor de inzameling van grof vuil zijn er twee afvalbrengstations en rijden we rond met de Milieubak. In het stationsgebied werken we met een ondergronds afvaltransport systeem (OAT). Hieronder wordt op de verschillende onderdelen nader ingegaan.
In 2024 heeft het eerste Arnhemse burgerberaad over afval plaatsgevonden. De adviezen van het burgerberaad zijn verwerkt in de uitvoeringsagenda Arnhem Schoner 2025-2026 die in 2025 in de raad wordt behandeld. Indien de agenda wordt vastgesteld, starten we direct met uitvoering in 2025 en 2026.
In 2024 zijn we mede op basis van een bericht van onze huidige inzamelaar PreZero en signalen uit de markt, gestart met een verkenning naar de organisatievorm waarbinnen we in de toekomst het afval in de stad inzamelen. Eind 2025 wordt besloten in welke vorm en/of met welke organisatie we in de toekomst afval inzamelen. De implementatie van een nieuwe organisatie zal in 2026 vol ingezet worden zodat we vanaf 1 juli 2027 kunnen starten met de dienstverlening door een andere organisatie dan PreZero.
De woningvraag en daaruit volgende inbreidingen in de stad, dwingen ons op een andere manier te kijken naar afvalinzameling in gebieden waar zeer compact en heel hoog gebouwd wordt. Uitgangspunt hierbij is dat we zorgdragen voor een gebruiksvriendelijke manier waarop inwoners hun afval kunnen scheiden. Dit zal een uitdaging worden waarbij per project de mogelijkheden en kosten bekeken worden.
Het is nu nog niet mogelijk om aan te geven wat deze ontwikkelingen gaan betekenen voor de aan de afvalinzameling gerelateerde kapitaalgoederen. Dit zal vanaf de begroting 2027 verwerkt moeten worden.
Ondergrondse verzamelcontainers
De eerste ondergrondse containers zijn in de jaren negentig geplaatst. Het overgrote deel van het containerbestand is geplaatst in de periode van uitrollen van omgekeerd inzamelen: 2015-2019. In totaal staan er bijna 2400. De afschrijvingstermijn die gehanteerd wordt is 10 jaar. De technische levensduur ligt in de praktijk hoger.
In het nieuwe contract voor onderhoud, reiniging en levering vinden we ook de basis voor een nieuw en herzien beheerssysteem dat de kapstok vormt voor een meer data-gestuurde investeringsplanning voor deze assets. De hieraan gerelateerde kosten zijn meegenomen in de afvalstoffenheffing.
Bovengrondse GFE containers
Vanaf 2020 zijn ruim 200 bovengrondse containers voor de inzameling van groente, fruit en etensresten (GFE) op hoogbouwlocaties geplaatst. Naar aanleiding van vragen over de optimale toegankelijkheid door de APCG (Arnhems Platform voor Chronisch zieken en Gehandicapten) is er een proef uitgevoerd met een lagere en beter toegankelijke container. Op basis van dit onderzoek gaan we verder met het uitrollen van het stads dekkende netwerk van GFE containers bij hoogbouw. Dit doen we met een lagere container dan het huidige type. Deze nieuwe container is toegankelijker voor mensen in een handgeduwde rolstoel . De aanbesteding voor toegankelijke GFE-containers wordt naar verwachting begin 2026 afgerond. We treffen nu voorbereidingen om in 2026 en 27 een stadsdekkend netwerk van verzamelcontainers uit te rollen. Dit verbetert de scheidingsmogelijkheden voor GFE wat zou kunnen leiden tot een vermindering van de hoeveelheid restafval.We kunnen hierdoor stoppen met de inzameling van GFE via citybins en zo een toegankelijkere manier van GFE inzameling bieden die moet leiden tot meer gescheiden GFE en dus minder restafval.
Minicontainers
De vervanging en uitbreiding van minicontainers die bij laagbouw worden gebruikt, is opgenomen in de dienstverleningsovereenkomst met de inzamelaar. De aanschafkosten voor nieuwe containers is opgenomen in de exploitatie. Voor de komende jaren wordt voor deze inzamelmiddelen geen grote uitbreiding voorzien.
Ondergronds Afval Transportsysteem (OAT)
In het gebied rond het Centraal Station is het Ondergronds Afval Transportsysteem operationeel.
Het onderhoud aan deze installaties is meerjarig belegd bij een aannemer.
Noodzakelijk onderhoud aan het Ondergronds Afval Transportsysteem is voorzien in de meerjaren investeringsplanning.
Planning
Het reguliere onderhoud aan de inzamelmiddelen wordt planmatig uitgevoerd. Ten aanzien van de geplande investeringen kan het volgende worden opgemerkt.
Ondergrondse verzamelcontainers
De nieuwe veiligheidskeuring van ondergrondse containers heeft in 2023 geleid tot de conclusie dat er vanaf dat jaar structureel vervangingsinvesteringen nodig zijn. In de jaren 2026 en verder zijn er structureel middelen gereserveerd voor de noodzakelijke vervangingsinvesteringen van de ondergrondse verzamelcontainers. De stijgende kapitaallasten volgend uit deze investeringen zijn opgenomen in deze begroting en worden doorberekend in de afvalstoffenheffing.
GFE containers bij hoogbouw
Om op alle hoogbouwlocaties een GFE container te plaatsen is een investeringsbudget van € 1,6 miljoen gereserveerd .
Afvalbrengstation (ABS)
Er is een investeringsbudget gereserveerd voor nieuwbouw van of aanpassingen aan de twee ABS-en. Met vertraging is een haalbaarheidsonderzoek naar een Circulair Ambachtscentrum (CA) gestart dat eind 2025 wordt afgerond. Een ABS kan deel uitmaken van een CA.
I n 2025 bekijken we de toekomst van de ABS-en mede op basis van de conclusies van het haalbaarheidsonderzoek en de nieuwe inzamelorganisatie van huishoudelijk afval in Arnhem.