Financiële koers van de beleidsontwikkelingen

Batterijsysteem nieuwbouw G.S.G. Guido
Aanvullend op het door de raad beschikbaar gestelde budget voor de nieuwbouw van G.S.G. Guido is een investering in het energiesysteem van het gebouw noodzakelijk voor de aanschaf van een batterijsysteem als oplossing voor netcongestie. De bouw van de school is in volle gang, het batterijsysteem is in 2025 aangeschaft om de bouwplanning niet uit te laten lopen en om aanvullende kosten te voorkomen. De investering is geraamd op € 413.000. Er is perspectief op dekking binnen het project als gevolg van een aanbestedingsvoordeel, maar gelet op mogelijke onvoorziene uitgaven in de verdere uitvoering is hierover pas zekerheid na afronding van de uitvoeringsfase. Naar verwachting levert het schoolbestuur ook een eigen bijdrage omdat er een exploitatievoordeel wordt verwacht uit het gebruik van het batterijsysteem (t.a.v. energiekosten). Hierover is echter ook pas na één jaar ingebruikname voldoende zekerheid. Zodoende worden de meerkosten vooralsnog volledig gedekt door de gemeente, aangezien de investeringen in installaties bij de normale investeringsuitgaven voor onderwijshuisvesting horen. Dekking voor het investeringsbedrag komt daarom vooralsnog vanuit het budget van het IHP-onderwijs.

Nadeel uit aanbesteding investering De Brouwerij
Onderdeel van het project verhuizing van De Brouwerij vso naar het Olympus College is het realiseren van semipermanente huisvesting voor het Olympus College. Eerder werd de totaal benodigde investering geraamd op € 4 miljoen. De aanbesteding heeft geleid tot een overschrijding van het budget met circa € 500.000. In het vervolg van het project wordt onderzocht of het mogelijk is om op onderdelen te besparen. Het realiseren van de semipermanente huisvesting voor het Olympus College is essentieel om uiteindelijk De Brouwerij vso naar Arnhem te kunnen verhuizen. Er is geen alternatief voorhanden. De totaal benodigde investering voor het project wordt nu geraamd op € 4,5 miljoen. Voorgesteld wordt het investeringskrediet voor De Brouwerij met € 500.000 te verhogen en de hogere kapitaallasten die hieruit voortvloeien te dekken uit bestaande middelen voor het IHP.

Afronding SUVIS-projecten Flores
Vanwege forse kostenstijgingen op diverse SUVIS projecten heeft schoolbestuur Flores de gemeente gevraagd om een aanvullende bijdrage. Deze projecten worden dit jaar afgerond, in lijn met de looptijd van de SUVIS-regeling tot februari volgend jaar. Voorgesteld wordt om de overschrijding naar rato van eerdere inbreng te dragen door gemeente en het schoolbestuur. Op een bedrag van totaal € 350.000 is dat voor de gemeente een bijdrage van € 225.000. Dit kan worden gedekt uit de vrijval van gemeentelijke bijdragen op andere SUVIS-projecten die eind dit jaar terugvloeit. Met het vaststellen van het IHP werden die maatregelen in verbetering van het binnenklimaat ook geborgd en kwamen diverse SUVIS-projecten te vervallen. Voorgesteld wordt een aanvullende investering in 2025 van € 225.000 ter afronding van SUVIS-projecten bij Flores scholen en de structurele lasten daarvan te dekken uit de middelen voor onderwijshuisvesting.

Opvang Vluchtelingen
In 2024 heeft de Gemeente Arnhem met Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) afspraken gemaakt over samenwerking met betrekking tot de opvang van vluchtelingen, voor een periode van dertig jaar. COA realiseert in Arnhem 1700 vaste, en dus toekomstbestendige opvangplekken, voor vluchtelingen. Als het nodig is en de stad dat aan kan, dan kunnen daar ook tijdelijk extra opvangplekken bij komen. Arnhem doet op deze manier meer dan op grond van de spreidingswet wordt gevraagd. Binnen de overeenkomst zijn ook afspraken gemaakt over de kwaliteit van de opvang, de integratie van vluchtelingen in de samenleving en ondersteuning voor hun participatie en inburgering. Samen zorgen we ervoor dat iedereen die opgevangen wordt vanaf dag één kan meedoen in de samenleving, met onder meer taal, werk, sport, cultuur en gezondheid. De gemeente neemt hierin de regie. Om dat te kunnen doen ontvangt de gemeente Arnhem van COA tot en met 2026 een bedrag van € 1 miljoen per jaar. Uitgangspunt is dat na die tijd jaarlijks minimaal dit bedrag uitgekeerd wordt aan Arnhem op grond van de Spreidingswet. Indien deze regeling wijzigt ten nadele van de gemeente Arnhem (bijvoorbeeld door intrekken van de Spreidingswet), dan zal de financiering door COA doorlopen voor het bedrag ter hoogte van het nadeel, met een jaarlijks maximum van € 1 miljoen (prijspeil 2024).

Knelpunten sociaal domein vanuit reserves Wmo en jeugd, Jeugdfonds en Transformatie zorgbudgetten
Van alle onderstaande knelpunten wordt voorgesteld deze te dekken uit de bestemmingsreserve WMO en jeugd, bestemmingsreserve Jeugdfonds en bestemmingsreserve Transformatie zorgbudgetten. In de Perspectiefnota is aangegeven dat € 15 miljoen uit de BR Wmo en jeugd beschikbaar gesteld kan worden voor de transformatie van het sociaal domein. Na deze onttrekking resteren vrijwel enkel nog middelen in de reserve die bedoeld zijn om de effecten van de mogelijke invoering van een nieuw verdeelmodel en de doordecentralisatie beschermd wonen te dekken. Zowel de BR Jeugdfonds als de BR Transformatie zorgbudgetten heeft een transformatief doel. Daarom wordt voorgesteld deze reserves in te zetten voor de transformatie van het sociaal domein. Na de voorgestelde onttrekkingen van in totaal € 890.000 zijn beide reserves leeg.

Programmabudget transformatie sociaal domein (25M113)
Het programmabudget is het budget wat benodigd is voor de coördinatie en bemensing van de transformatie van het sociaal domein. Het betreffen hierbij voor het overgrote deel interne kosten bij ons als gemeente. Het gaat hierbij onder andere om de kosten voor projectleiders/ambtelijk trekkers per hoofdopgave, data en monitoring,  communicatie en verandermanagement, externe onderzoeken (doorlichtingen, adviezen, dwarskijksessies), sociaal strateeg en regisseur voor verbinding sociaal/fysiek/wonen-zorg. Voorgesteld wordt zowel in 2026 als in 2027 hiervoor € 1 miljoen in te zetten.

Voorinvestering transformatie sociaal domein (25M113)
De voorinvesteringen betreffen het budget wat benodigd is om buiten onze eigen organisatie de transformatie door te kunnen voeren. Hierbij lopen de kosten grotendeels voor de baten uit. Te denken valt hierbij aan het versterken van preventie, het samenwerken tussen onderwijs en jeugdhulp, het verder aansluiten van de sociale basis, het versterken van de lokale toegang, het breder inzetten op de doorbraakaanpak, het breder uitrollen van de wijknetwerken, etc. Om deze investeringen te laten renderen is er ook voldoende aandacht nodig om de betrokken maatschappelijke organisaties te begeleiden bij de benodigde veranderingen. Ook voor het begeleiden van de benodigde veranderingen bij externe partners zijn middelen noodzakelijk. We stellen voor om in 2026 hiervoor incidenteel € 1,2 miljoen ter beschikking te stellen.

Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen (25M87)
In de Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen wordt een passend vangnet geboden aan mensen in een kwetsbare situatie. Dit doet Arnhem als centrumgemeente voor de regio Centraal Gelderland. Dit vangnet moet zowel kwalitatief als kwantitatief aansluiten op en meebewegen met de behoefte van de doelgroep als geheel en de verschillende subdoelgroepen. Om dit te kunnen doen is een stabiele financiële basis nodig. In de afgelopen jaren zien we een toename van het aantal mensen dat dak- of thuisloos wordt. Daardoor is er tot dusver geen afbouw van de opvang gerealiseerd. Aan de andere kant leidt gebrek aan huisvesting/wonen ook tot stagnatie in de door- en uitstroom.
 Op dit moment is een aantal knelpunten in beeld, die grotendeels betrekking hebben op de zwaarder wordende doelgroep. De bij de Perspectiefnota 2026-2029 aangenomen motie vraagt financiële middelen beschikbaar te stellen om deze knelpunten binnen MO/BW te dekken voor vier jaar. Om die reden stellen we voor:

• Beschutte opvang

Sinds 2023 zijn er 8 plaatsen Beschutte Opvang op de opvangvoorziening Remisestraat. Deze opvangplekken zijn voor dak- en thuisloze cliënten die niet in beeld komen of blijven binnen het reguliere aanbod van beschermd wonen en de Maatschappelijke Opvang van IrisZorg. Het gaat om een groep zorgmijdende cliënten met vaak chronische en complexe verslaving- en psychiatrische problematiek en/of verstandelijke beperkingen. De belangrijkste focus van beschutte opvang ligt op het bieden van veilige huisvesting en het onderhouden van contact met de cliënten. Vanuit deze basis wordt gestreefd hen te motiveren om te werken aan herstel. De huidige 8 plaatsen zijn in 2023, 2024 en 2025 incidenteel gefinancierd. Als we dit willen voortzetten zijn daarvoor middelen nodig. Voorgesteld wordt hiervoor in de jaren 2026 tot en met 2029 jaarlijks € 626.000 in te zetten.

• Jongerenopvang MO

Per 2026 stopt onze huidige aanbieder met het faciliteren van jongerenopvang. Het is de verwachting dat een nieuwe aanbieder duurder zal zijn gezien de hogere CAO-lonen en het tekort aan personeel. Daarnaast is er een uitbreiding van capaciteit noodzakelijk: de huidige twee crisisbedden worden structureel bezet, regelmatig worden jongeren boventallig geplaatst en de instroom is onverminderd terwijl de uitstroom blijft stagneren. Voorgesteld wordt hiervoor in de jaren 2026 tot en met 2029 € 300.000 in te zetten.

• 22-uurs opvang
  Met de proef 22-uursopvang Spoorwegstraat willen we naar aanleiding van raadsmoties en aanvullend onderzoek in de zogeheten ‘tussenuren’ een verblijfsruimte voor dak- en thuisloze mensen creëren. Dit zijn de uren waarin zowel inloopvoorziening Het Kruispunt als nachtopvang De Duif gesloten zijn. Deze pilot doen we op verzoek van de raad en voor de duur van maximaal twee jaar. Voor de pilotperiode is er dekking, vanaf 1 januari 2027 is er geen dekking meer. De eerste resultaten zijn positief, vanuit de opvanginstellingen wordt meer doelgroep bereikt. De proef wordt gevolgd met tussentijdse evaluaties, welke 3 maal per jaar wordt uitgevoerd, met een eindevaluatie in februari 2027. Voorgesteld wordt de 22-uursopvang in de jaren 2026 tot en met 2029 voort te zetten en daarvoor per jaar € 350.000 in te zetten.
• Maatwerk tijdens opvang
  De doelgroep van Maatschappelijke Opvang wordt zwaarder, waardoor er soms extra inzet op begeleiding nodig is om een plaatsing in een van de voorzieningen mogelijk te maken. Indien we dit maatwerk willen voortzetten zijn extra middelen nodig. Voorgesteld wordt hiervoor in de jaren 2026 tot en met 2029 elk jaar € 100.000 in te zetten. In bovenstaande tabel is dit verwerkt tot en met 2028, het jaar 2029 telt in de tabel hierna mee (ten laste van de algemene middelen).
• Straatcoaches en outreach GGD
  De capaciteit van de straatcoaches is uitgebreid sinds 1 november 2023. Sinds 1 januari 2025 is de uitbreiding voortgezet, mede vanwege de 22-uursopvang die van start ging op 01-01-2025. Daarnaast is gestart met een outreachende aanpak van de GGD in de binnenstad en delen van het Spijkerkwartier en Klarendal. De uitbreiding van de capaciteit straatcoaches evenals de outreachende aanpak van de GGD heeft geleid tot positieve resultaten. We stellen voor dit voort te zetten in de jaren 2026 tot en met 2029 en hier elk jaar € 165.000 voor in te zetten. In bovenstaande tabel is het jaar 2026 verwerkt, de jaren 2027 tot en met 2029 tellen in te tabel hierna mee (ten laste van de algemene middelen).
• Opzetten ontbrekend aanbod op het snijvlak MO en BW
  Dakloze jongeren zijn gezien de aard van hun problematiek, niet op hun plek in de Maatschappelijke Opvang. Tegelijkertijd is er in andere zorgvormen zoals Beschermd Wonen geen passend aanbod voor hen omdat zij eerst tot rust en stabiliteit moeten komen alvorens te kunnen werken aan doelen en herstel. Voor hen zou een plaatsing op een soort tussenvoorziening mogelijk moeten zijn, die op dit moment nog niet bestaat. Indien we dit ontbrekend aanbod willen opzetten, zijn daarvoor extra middelen nodig. We stellen voor in de jaren 2026 tot en met 2029 € 200.000 ter beschikking te stellen.
• Maatschappelijke opvang EU-burgers

De opvang van EU-burgers die op verzoek van de raad is opgezet, was (in afwachting van rijks- en/of Europese regelgeving) voorzien voor een periode van twee jaar vanaf 1 juli 2024. Er is echter nog geen vooruitzicht dat dit beleid er gaat komen. Het rijk heeft besloten om de landelijke pilot te verlengen en uit te breiden met meer gemeenten. Of Arnhem hieraan gaat deelnemen is afhankelijk van de nog door het rijk bekend te maken randvoorwaarden. Indien we deze opvang geheel of gedeeltelijk willen verlengen, zijn daarvoor lokale middelen nodig. We stellen voor hiervoor in 2026 incidenteel € 425.000 in te zetten en voor de jaren daarna vooralsnog te rekenen op een rijksbijdrage.

Financiële vleugels
De pilot 'Financiële Vleugels', die eindigt in november 2025, is gericht op het ondersteunen van jongvolwassenen in een kwetsbare positie. De pilot richt zich specifiek op jongvolwassenen tussen de 18 en 21 jaar om hen vanuit een crisissituatie naar een stabielere basis te brengen en meer bestaanszekerheid te bieden. Door hen onder andere te ondersteunen bij het bieden van financiële stabiliteit, kunnen ze hun leven weer op de rails zetten. De bevindingen uit deze pilot zullen helpen om gerichte beleidsinterventies te ontwikkelen binnen de Participatiewet. Voortzetting van de pilot vraagt € 200.000 per jaar. We stellen voor dit incidenteel in 2026 te doen.

Steunfonds studenten vanaf 18 jaar
In 2023 heeft ROC Rijn IJssel € 50.000 subsidie ontvangen om studenten te ondersteunen bij hun financiële problemen. Voor 2024 vinden we dat deze vraag breder opgepakt moet worden en is Rijn IJssel College gevraagd om hiervoor een voorstel te maken. Om deze bredere denkrichting samen met Rijn IJssel College te kunnen uitwerken is voor 2026 incidenteel € 20.000 nodig, voor ondersteuning en gemeentelijke capaciteit. 

Subsidie City at home
City@Home is een maatschappelijke organisatie die vrouwen ondersteunt om te participeren in de samenleving van Arnhem. Het aantal vrouwen dat deelneemt aan de activiteiten van City@Home stijgt sterk en daarmee ook de druk op de organisatie. City@Home heeft de gemeente Arnhem om financiële hulp gevraagd om zo de groei van de eigen organisatie aan te kunnen. Voorgesteld wordt om incidenteel in 2026  € 85.000 hieraan toe te kennen.

Aanpassen SMI en BSO+
Dit punt valt samen met het besluit over de verruiming van de sociaal medische indicatie (SMI). Het is wenselijk om de huidige inzet van de BSO+ (product jeugdzorg) te verminderen en ‘passende BSO’ te organiseren zodat kinderen in de eigen wijk naar een reguliere BSO kunnen gaan. Om te beginnen kunnen vier pilots georganiseerd worden om de inhoudelijke en financiële effecten te onderzoeken. De totale kosten worden geschat op € 250.000 in 2026 en 2027. Vanuit het programma perspectief voor de jeugd is al jaarlijks € 100.000 beschikbaar. Daardoor is incidenteel € 150.000 per jaar nodig in die jaren.

Behoud Buurthuizen in Arnhem incidenteel (25M160g)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 in een motie aangenomen waarin gevraagd wordt om prioriteit te geven aan het verhogen van het budget “ontmoeten en verbinden” voor ontmoetingsfuncties en de SAB te blijven steunen in haar functie als versterker van de (besturen van de) buurthuizen en doorontwikkelaar van de gezamenlijke beleids- en uitvoeringsagenda vanuit de gemeente. Tot slot wordt gevraagd om bij de transformatie van het sociaal domein en het integrale accommodatiebeleid de Arnhemse buurthuizen een centrale plaats te blijven geven en samen met samenwerkende welzijn- en zorgpartners (zoals Rijnstad, SWOA, etc) te kijken naar optimaal gebruik van de bestaande ontmoetingsplekken. Voorgesteld wordt voor de jaren 2026 en 2027 hiervoor € 250.000 in te zetten.

Uitvoering ouderenbeleid (25M120)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie 'Ouderenbeleid uitvoeren' (25M120) aangenomen. Deze motie vraagt om bij de Begroting 2026 voorstellen te doen die bijdragen aan de uitvoering van het ouderenbeleid in Arnhem. De nota ‘Op eigen wijze oud(er) worden in Arnhem’ is in 2025 door de raad vastgesteld. Met het Arnhemse ouderenbeleid bereiden we ons voor op de forse groei van het aantal ouderen in de stad. Met onze maatschappelijke partners wil de gemeente slimme verbindingen tussen programma’s en projecten leggen. Daarmee bouwen we aan krachtige buurten en een sociale en fysieke infrastructuur, waarin inwoners voor zichzelf kunnen zorgen, voor elkaar kunnen inzetten en de juiste ondersteuning krijgen. We houden daarbij oog voor de kosten en uitvoering van de zorg. Deze lasten moeten immers voor de maatschappij draagbaar blijven. De gemeente is bereid om het ouderenbeleid aan te jagen, te investeren in preventie en nieuwe initiatieven te stimuleren. We stellen voor hiervoor in de jaren 2026 en 2027 € 250.000 in te zetten.

Verbinding sociaal domein - GGZ
In 2024 is er een succesvolle pilot geweest waar GGZ gerelateerde vragen opgepakt werden door een team vanuit de GGZ, de Sociale Wijkteams en ervaringsdeskundigen. Daaruit is gebleken dat de persoon met een hulpvraag efficiënter geholpen kon worden. Daarnaast is het project Samen Sterker ontstaan naar aanleiding van een Duivelshuisgesprek op initiatief van de wethouder Zorg en de burgemeester. Zo kan de Politie buiten kantoortijden gemakkelijker verbindingen leggen met zorgpartijen. Dit vraagt om borging via aanvullende financiële middelen. Voorstel is om de projecten in deze Begroting voor twee jaar incidenteel te financieren met € 100.000 en in die periode te bezien of we de projecten structureel willen voortzetten.

Versterken lokale toegang vanuit hervormingsagenda en toekomsttuinen
Een belangrijk onderdeel van de Hervormingsagenda Jeugd is het versterken van de lokale toegang. Dit is niet alleen onderdeel van de Hervormingsagenda maar ook van het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming en de Regiovisie HGKM. De lokale teams zijn belangrijk in het realiseren van de veranderingen binnen de jeugdhulp. Van hen wordt enerzijds verwacht dat zij een rol spelen in het terugdringen van het jeugdhulpgebruik, door problemen die kinderen, jongeren en hun gezin ervaren te normaliseren en klein te houden met gesprekken, adviezen en met eventueel directe inzet van lichte hulp die zij zelf bieden. Anderzijds wordt van hen verwacht dat zij breed kijken naar de krachten en zorgen in een gezin, waar nodig passende hulp op de relevante leefgebieden organiseren, veiligheidsproblematiek herkennen en bij onveiligheid ouders en jeugdigen bewegen tot hulp, ook als zij daar niet zelf voor open staan. Vanuit de Hervormingsagenda moet elke gemeente in 2028 een stevig lokaal team hebben staan. Na 2028 is het nog niet klaar. Vanuit het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming moet dit in 2030 staan. De Hervormingsagenda Jeugd kondigt hiervoor een convenant ‘stevige lokale teams’, waarin het gaat om de randvoorwaarden waarbinnen professionals van alle lokale teams hun centrale rol kunnen vervullen. Om die reden wordt voorgesteld incidenteel € 500.000 voor de jaren 2026 tot en met 2029 in te zetten.

Wijknetwerken
De gemeente wil samen met haar maatschappelijke partners werken met wijknetwerken voor Welzijn en Zorg. Dat zijn gebiedsgerichte netwerken van welzijns- en zorgorganisaties en het Sociaal Wijkteam Arnhem. De deelnemende partijen nemen daarin gezamenlijk de verantwoordelijkheid om de zorg en ondersteuning aan inwoners van Arnhem anders te organiseren. Voor 2026 wordt incidenteel € 300.000 aan lasten verwacht. Dit betreffen extra kosten voor de zorgaanbieders aan deelname wijknetwerkoverleg, extra kosten sociaal wijkteam deelname wijknetwerken en de verbindingsfunctie (samenwerking welzijn en zorg).

Borging preventieve bemoeizorg
Preventieve bemoeizorg is gericht op hulp bieden aan mensen die zelf geen hulp zoeken, maar wel hulp nodig hebben. Omdat RIBW naar tevredenheid ook de bemoeizorg vanuit de maatschappelijke opvang (MO) levert, is besloten om de preventieve bemoeizorg over te hevelen naar RIBW. Dit maakt dat deze preventieve aanpak nog incidenteel gefinancierd wordt, maar dat we deze aanpak graag willen borgen. Zo kan RIBW een brede doelgroep blijven bedienen, wat helpt om complexe zorgvragen te verminderen door vroegtijdige interventies. Het voorstel is om de activiteit in deze Begroting twee jaar incidenteel te financieren met € 100.000 en in die periode te bezien of we de activiteit structureel willen voortzetten.

Gezondheidsplein Rijnstate
Tot 2026 wordt het Gezondheidsplein in Rijnstate gefinancierd met incidentele middelen van Menzis. Het streven is om het vanaf 2026 regionaal en structureel te borgen met de betrokken gemeenten en het Rijnstate Ziekenhuis. De kosten voor de leefstijlcoaches worden dan naar rato over de gemeenten verdeeld. Voor Arnhem gaat het om € 80.000 per jaar. We stellen voor dit voor 2026 in deze Begroting te regelen. Voor de jaren erna zoeken we dekking binnen IZA/GALA. Hiermee kunnen we het Gezondheidsplein in de huidige vorm voortzetten, waarmee we 1295 mensen per jaar begeleiden naar een gezonder leven. 

Vanuit Autisme Bekeken (VAB)
VAB biedt levensloopbegeleiding voor inwoners met autisme. Het is een gespecialiseerde zorgvorm die in Arnhem nog niet wordt geboden. Het is een langdurige vorm van ondersteuning voor mensen met autisme die helpt om uitdagingen in het leven aan te gaan en beter te functioneren binnen de maatschappij. Het doel is om de zelfredzaamheid, participatie en kwaliteit van leven van de deelnemer te vergroten, terwijl ook de belasting van naasten wordt verminderd. VAB is eerder vanuit een pilot gefinancierd door VWS en in Arnhem ingezet. De resultaten van de pilot en een reflectie op deze vorm van begeleiding worden in het najaar 2025 met uw raad gedeeld. Vooruitlopend op deze evaluatie, reserveren we incidenteel voor 2026 een bedrag van € 300.000 voor een eventueel vervolg.

Borging Wijk GGD
Sinds november 2023 kan een Wijk GGD’er (medewerker OGGZ VGGM) na een overlastmelding bij de politie een persoon met onbegrepen gedrag bezoeken in plaats van alleen een digitaal onderzoek te doen. De eerste resultaten zijn positief omtrent deze nieuwe werkwijze in Arnhem Oost en het centrumgebied en zijn zelfs zo positief dat we via ZonMw middelen voor 2025 en 2026 hebben ontvangen om de aanpak stadsbreed uit te rollen. De VGGM kan slimme verbindingen leggen voor de persoon met onbegrepen gedrag, waardoor de persoon goed in beeld blijft. Ook het bemoeizorg team van RIBW is goed aangesloten op de Wijk GGD. De Wijk GGD is op dit moment nog incidenteel gefinancierd en deze aanpak zien wij graag geborgd. Voorgesteld wordt om ook in 2027 hiervoor € 300.000 in te zetten.

KansenMakers
De KansenMakers bieden een platform waar jongeren zelf programma's ontwikkelen en uitvoeren, gericht op studie, werk, inkomen en gezondheid. In de wijk Presikhaaf, waar veel jongeren opgroeien in kansarme gezinnen met beperkte financiële zekerheid en negatieve stigma's, ondersteunt KansenMakers hen door middel van de juiste tools studie- en loopbaancoaching en een uitgebreid netwerk. Voor dit platform is jaarlijks € 40.000 aan subsidie nodig. We stellen voor deze subsidie in het jaar 2026 incidenteel toe te kennen.

Aan de Bak Garantie
Het project  'Aan de Bak Garantie' heeft als doel jongeren een goede start op de arbeidsmarkt te bieden. Het is met name gericht op leerlingen die een opleiding volgen in kansrijke sectoren zoals zorg, techniek of logistiek. Het idee is dat jongeren bij de start van hun opleiding al de garantie krijgen op een baan, mits ze hun opleiding afronden. De positieve effecten van dit project  kunnen verloren gaan als er geen middelen worden toegekend voor de voortzetting ervan. Het is belangrijk om te zorgen dat dit project goed geborgd worden om de continuïteit en duurzaamheid van de positieve effecten te waarborgen. Voorgesteld wordt incidenteel in 2026 € 50.000 hiervoor beschikbaar te stellen.  

Actualisatie SW
Arnhem ontvangt als centrumgemeente via het gemeentefonds ook de vergoeding voor de medewerkers SW die bij Scalabor werken, maar buiten onze arbeidsmarktregio wonen (de zogenoemde buitengemeenten). Het gaat om ongeveer 49 mensen, die dus in onze regio werken, maar wonen in bijvoorbeeld Montferland of Renkum. Dit zijn medewerkers die meestal al bij Scalobor werkten (soms al tientallen jaren) en op enig moment buiten de arbeidsmarktregiogrenzen zijn gaan wonen. In de modulaire gemeenschappelijke regeling is vastgelegd dat de 11 gemeenten van arbeidsmarktregio Midden-Gelderland de bovengenoemde eigen bijdrage van de buitengemeenten betalen (na verhuizing buiten de regio). Hetzelfde geldt andersom ook als mensen hier wonen en in andere arbeidsmarktregio werken. Deze afspraak geldt in ieder geval sinds de MGR formeel werkgever werd van de SW. De hogere vergoeding SW leidt daarom tot een terugbetaling aan de regiogemeenten ter compensatie van de eigen bijdrage voor de buitengemeenten.

Gratis bibliotheekpas tot 24 jaar (25M145)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Behoud gratis bibliotheekpas voor jongeren’ (25M145) aangenomen. Daarin wordt gevraagd om structurele middelen beschikbaar te maken om de gratis bibliotheekpas voor jongeren van 18 tot 24 jaar te kunnen blijven aanbieden. In Arnhem vinden we de aanpak van laaggeletterdheid belangrijk. Bij de handeling van de Begroting 2023 is al geld vrijgemaakt om de verhoging van de leeftijdsgrens incidenteel voor drie jaar tot en met 2025 te bekostigen. In deze Begroting wordt voorgesteld deze maatregel vanaf 2026 structureel in te voeren, waarbij door indexatie en verwachte groei jaarlijks € 95.000 nodig is. Hierin is rekening gehouden met een toename van het aantal actieve gebruikers als gevolg van een promotiecampagne in 2025.

Extra capaciteit om laaggeletterdheid onder kinderen te voorkomen (25M131)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Extra capaciteit om laaggeletterdheid onder kinderen te voorkomen’ (25M131) aangenomen, waarin gevraagd wordt om het aantal intermediairs op korte termijn te vergroten met minimaal 1 fte met als doel om het bereik te vergroten in de wijken die nu het laagst scoren. Toeleiding naar peuteropvang kan versterkt worden door de inzet van een intermediair, zeker in wijken waar het gebruik van peuteropvang niet vanzelfsprekend is. Vanuit andere steden weten we ook dat samen oplopen met ouders een positief effect heeft op de toeleiding naar peuteropvang, de uitleg over het belang van VVE en door te werken met een vertrouwenspersoon dit meer impact heeft dan alleen de uitleg vanuit het consultatiebureau. Om die reden stellen we voor structureel vanaf 2026 € 92.000 ter beschikking te stellen.

Taalrijk opgroeien (25M158)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Taalrijk opgroeien’ (25M158) aangenomen. Deze motie vraagt om prioriteit te geven aan de uitvoering van het door de raad gevraagde plan voor taalrijk opgroeien (van -9 maanden tot 100 jaar). Concreet gaat het om de volgende doelen en onderliggende maatregelen:

• Samenhang in aanbod en versterken doorgaande lijn (o.a. Boekenstart op consultatiebureau, VoorleesExpress, DoorleesExpress, Bibliotheek op school)
• Ouderbetrokkenheid vergroten / activeren ouders en verzorgers (o.a. kennisbevordering van professionals voor het ondersteunen van ouders)
• Ondersteunen professionals en samenwerkingspartners (o.a. kennisbevordering van professionals binnen het sociaal domein van de gemeente Arnhem)

Voorgesteld wordt om hiervoor in 2026 € 150.000, in 2027 en 2028 € 110.000 en vanaf 2029 € 125.000 in te zetten.

Gelijktrekken bedrag Gelrepas voor 67+ (25M121)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Gelijktrekken bedrag Gelrepas voor 67+’ (25M121) aangenomen. Daarin worden middelen gevraagd voor het ophogen van het bedrag voor de Gelrepas voor 67+ naar tweehonderd euro. Op basis van het bestedingspatroon van volwassenen die nog geen AOW hebben, is de inschatting dat de extra kosten van het verhogen van het tegoed voor AOW-ers per jaar € 55.000 bedragen. Voorgesteld wordt deze middelen vanaf 2026 structureel beschikbaar te stellen.

Extra capaciteit om zorgfraude op te sporen en zorggeld terug te vorderen (25M132)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is een motie aangenomen die vraagt om extra capaciteit om zorgfraude op te sporen en zorggeld terug te vorderen (25M132). Daarbij moet ervoor gezorgd worden dat álle deelnemende regiogemeenten uit de MGR SDCG substantieel bijdragen aan het vergroten van de (regionale) capaciteit om zorgfraude op te sporen. Voorgesteld wordt om hiervoor in de jaren 2026 tot en met 2029 incidenteel € 101.000 beschikbaar te stellen, waarbij er vanuit gegaan wordt dat dit in de jaren 2028 en 2029 terugverdiend wordt.

Arnhems opbouwwerk
Het welzijnsbeleid is onlangs vastgesteld in de raad. Hierin is opgenomen dat opbouwwerk een onmisbare schakel is in de wijk. We zetten preventie voorop: we voorkomen liever problemen dan dat we genezen. Hiervoor is een stevige sociale basis noodzakelijk. Opbouwwerkers hebben als taak te werken aan krachtige, verbonden gemeenschappen waarin iedereen kan meedoen. Door individuele én groepen inwoners te activeren, te verbinden en te ondersteunen. Zo dragen zij bij aan meer eigen regie en sociale netwerken van inwoners. Als we dit willen blijven doen, moet opbouwwerk ook in alle wijken van Arnhem toegankelijk zijn. Op dit moment is voor opbouwwerk structureel een bedrag van € 535.000 beschikbaar. Het beperkte budget en bijhorende capaciteit hebben erin geresulteerd dat niet in alle wijken opbouwwerk geboden kan worden en hiermee onvoldoende bijgedragen kan worden aan het realiseren aan de doelstellingen in het welzijnsbeleid. Met een financiële impuls kan een bredere dekking over de stad gerealiseerd worden. Voorgesteld wordt om structureel € 400.000 vanaf 2026 hiervoor in te zetten.

Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen (25M87)
In de Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen wordt een passend vangnet geboden aan mensen in een kwetsbare situatie. Dit doet Arnhem als centrumgemeente voor de regio Centraal Gelderland. Dit vangnet moet zowel kwalitatief als kwantitatief aansluiten op en meebewegen met de behoefte van de doelgroep als geheel en de verschillende subdoelgroepen. Om dit te kunnen doen is een stabiele financiële basis nodig.
Op dit moment is een aantal knelpunten in beeld, die grotendeels betrekking hebben op de zwaarder wordende doelgroep. De bij de Perspectiefnota 2026-2029 aangenomen motie vraagt financiële middelen beschikbaar te stellen om deze knelpunten binnen MO/BW te dekken voor vier jaar. In de tabel met dekking is reeds een aantal jaarschijven voor 'Maatwerk tijdens opvang' en 'Straatcoaches en outreach GGD' opgenomen, de resterende jaarschijven worden vanuit de algemene middelen gedekt. Aanvullend wordt voorgesteld:

• Uitbreiding capaciteit MO voor zwaardere doelgroep
  De vraag naar opvang voor de doelgroep met verslaving en/of zware psychiatrie neemt toe: er is inmiddels structureel een wachtlijst. Als de BW-plekken op de Remisestraat inderdaad kunnen verhuizen naar een andere locatie en/of aanbieder, zouden we op de Remisestraat acht extra MO-plekken kunnen inrichten. Hiervoor zijn extra middelen nodig, voorgesteld wordt om in de jaren 2026 tot en met 2028 jaarlijks € 600.000 in te zetten.  
• Nieuwe vorm trainingshuizen Beschermd Wonen
  IrisZorg biedt Beschermd Wonen (BW) voor Arnhemmers met een verslaving in drie vormen: mensen die actief gebruiken, mensen die gereguleerd gebruiken, en mensen die proberen af te kicken. De BW-vorm voor mensen die actief gebruiken is nu gevestigd op de Maatschappelijke Opvang-voorziening in de Remisestraat. De interactie met de cliënten van de Maatschappelijke Opvang (MO) heeft dusdanig ongewenste effecten, dat we een andere locatie voor deze BW-vorm noodzakelijk achten. Mochten we deze andere locatie willen inrichten, dan ontbreken daar nu de middelen voor. Voorgesteld wordt hiervoor in de jaren 2026 tot en met 2029 jaarlijks € 350.000 voor in te zetten.

Meedoen vanaf dag 1 (25M102)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Laat nieuwe Arnhemmers meedoen vanaf dag 1’ (25M102) aangenomen. Daarin wordt gevraagd om het structureel maken van de incidentele middelen voor vluchtelingen. We vangen vluchtelingen en ontheemden van waar ook ter wereld ruimhartig op en realiseren duurzame en structurele opvang. We bieden hen, ongeacht hun status, toekomstperspectief. Wij helpen ze met wonen, werken, taal, geld, opleidingen, sport en gezondheid zodat ze mee kunnen doen in onze Arnhemse samenleving. We bouwen aan een stevig en duurzaam fundament. In de begroting zijn alleen incidentele middelen beschikbaar. Om dit beleid structureel te kunnen borgen, zijn ook structurele middelen nodig. Voorgesteld wordt dan ook om € 1 miljoen vanaf 2027 hiervoor in te zetten. Voor 2026 zijn nog incidentele middelen beschikbaar.

Aanpak PrEP (25M93)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Arnhem naar 0 nieuwe HIV-infecties' (25M93) aangenomen. Deze motie vraagt om bij de begroting voorstellen te doen die bijdragen aan een toekomst met 0 nieuwe HIV- infecties in Arnhem. Via GGD’en kunnen inwoners uit de risicogroep HIV in aanmerking komen voor het ontvangen van PrEP-zorg. Het aantal beschikbare plekken hiervoor is echter beperkt, waardoor er landelijk en ook in Gelderland-Midden inwoners op een wachtlijst staan. Vanuit gemeente Arnhem is in de periode 2023 tot en met 2026 extra financiering beschikbaar gesteld aan GGD Gelderland-Midden om meer PrEP-zorg in Arnhem te kunnen realiseren. Met de extra financiering biedt GGD Gelderland-Midden meer plekken aan inwoners (uit gemeente Arnhem) aan voor het ontvangen van PrEP-zorg bij de GGD. Daarnaast heeft de GGD Gelderland-Midden een verkenning gedaan voor het laagdrempelig aanbieden van PrEP-zorg via huisartsen in Arnhem. Deze verkenning is uitgevoerd en hierin zijn verschillende knelpunten geïdentificeerd waardoor het verlenen van PrEP-zorg door de huisarts te kostbaar is gebleken. Er is besloten om de PrEP-zorg bij de GGD verder uit te breiden binnen de bestaande financiële kaders. Dit betekent dat de GGD, naast de 40 mensen die zij nu al in PrEP-zorg hebben, nog aan 100 extra inwoners PrEP-zorg kunnen bieden. Om deze aanpak structureel te borgen is vanaf 2027 voortzetting van de huidige extra financiering wenselijk, dit gaat om € 100.000 per. Dit doen we aanvullend op de reguliere inzet van de GGD op seksuele gezondheid, waarmee we bijdragen aan een toekomst met 0 nieuwe HIV- infecties in Arnhem.

Buurtconciërges (25M115)
Bij de Perspectiefnota 2026-2029 is de motie ‘Prioriteit aan verbinding in het sociaal domein’ (25M115) aangenomen. Deze motie vraagt om in de begroting prioriteit te geven aan organisaties die verbindend van aard zijn, zoals de Samenwerkende Arnhemse buurthuizen, City at Home en de buurtconciërges.
Uit de evaluatie blijkt dat de inzet van de buurtconciërges een groot succes is, in het bijzonder binnen de Arnhem Oost aanpak. De buurtconciërges hebben inmiddels een vaste aanstelling. De kosten voor de buurtconciërges bedragen € 750.000 per jaar. Voor een deel van deze kosten is dekking binnen de bestaande begroting gevonden. Vanaf 2026 is er structureel € 400.000 aan aanvullende dekking nodig.

Uitbreiding MFC De Malburcht
In 2024 heeft de gemeenteraad een investeringsbudget van € 1,9 miljoen beschikbaar gesteld voor de uitbreiding van MFC Malburcht met een repetitieruimte, onder andere ten behoeve van muziekvereniging DWS. Daarnaast is er jaarlijks € 103.000 toegekend voor de kapitaal- en exploitatielasten. Na het besluit is gestart met het ontwerpproces, wat inmiddels heeft geresulteerd in een definitief ontwerp met een geraamde investering van circa € 2,7 miljoen. Deze hogere raming is het gevolg van prijsontwikkelingen, een nauwkeuriger kosteninschatting op basis van het definitief ontwerp en geeft de extra mogelijkheid voor ruimte aan circusschool Fabriek Fysiek (Circus Space) door een aanvullende investering in de dakconstructie te doen. Met deze partij was in een eerder scenario nog geen rekening gehouden. De jaarlijkse kapitaal- en exploitatielasten stijgen in dit geval tot € 136.000. Voorgesteld wordt deze verhoging van structureel € 33.000 vanaf 2026 te dekken.

Beheer MFC's
De kosten voor het beheer van de MFC's zijn al jaren niet in lijn met de beschikbare middelen. Bovendien is het beheer nu zodanig georganiseerd dat dit leidt tot onacceptabele overbelasting van de betrokken medewerkers. Vooruitlopend op voorstellen uit het integraal accommodatiebeleid, wordt daarom gevraagd om de capaciteit die nodig is voor de openstelling van de MFC's op orde te brengen. Belangrijk is om het beheer overdag op orde te krijgen in combinatie met het blijven inhuren voor de avond- en weekend openstelling. Voorgesteld wordt om hiervoor in 2026 incidenteel € 1.250.000 in te zetten. In de uitwerking van het integraal accommodatiebeleid zullen structurele oplossingen worden meegenomen.

Aankoop Sperwer
De Sperwer is momenteel in eigendom van Rijnstad. Rijnstad biedt de gemeente aan dit pand over te nemen. Door de aankoop van de Sperwer blijft jongerenwerk en kinderopvang in/op de Geitenkamp behouden. Het voortzetten van de huidige functies van Sperwer (kinderopvang via SKAR en jongerenwerk via GOAT) is mogelijk in 2025 (en 2026) en wenselijk. Ook de inwoners zijn te beschouwen als een belangrijke partner. De aankoop van het pand biedt kansen om met invulling van de inwoners (vrijwilligers, jongeren,) de Sperwer (weer) te maken tot belangrijk onderdeel van de wijk. De plek is (nu) niet uitnodigend en ligt het verscholen (anoniem), waardoor het soms ook als onveilig wordt ervaren. Het is wenselijk het pand en de locatie een meer open karakter te geven. De inschatting is dat de aankoop en verbouwing structurele kosten van circa € 100.000 vanaf 2026 oplevert.

De Leuke Linde
Voor de transformatie van De Leuke Linde naar een inclusieve speeltuin blijkt de aanbesteding van het nieuw te bouwen beheerdershuisje hoger uit te vallen dan geraamd. De inschatting is dat er ruimte zit om dit naar beneden bij te sturen, maar dit zal onvoldoende zijn om het gehele knelpunt te dekken. Het Nationaal Programma Arnhem-Oost kan een deel van het knelpunt waarschijnlijk dekken. Ingeschat wordt dat er circa € 15.000 extra structurele lasten vanaf 2026 resteren.

Inkomensregelingen
In de jaren 2023 tot en met 2026 is jaarlijks € 2 miljoen opgenomen voor het verbeteren van de Inkomensregelingen. Hiermee hebben we de pilot voor de Bijverdienbeloning uitgevoerd, onderzoek gedaan naar de Inkomensregelingen en onder andere het proces en bereik verbeterd van de Individuele Inkomenstoeslag (IIT). Vanaf 2026 zal de wet Proactieve Dienstverlening handvatten bieden voor meer automatische toekenningen en om inwoners actiever op regelingen te wijzen. Als we vasthouden aan de ambities en de ruimte benutten die de nieuwe wet biedt, gaat dit leiden tot hogere kosten, maar het is onduidelijk of en hoeveel middelen we hiervoor van het rijk ontvangen.
Met de nieuwe wet verwachten we ook meer verstrekkingen van IIT te doen (€ 90.000) en meer verstrekkingen van de Gelrepas (€ 175.000). Voor 2026 en 2027 zijn hiervoor nog middelen beschikbaar, maar vanaf 2028 niet meer. Voorgesteld wordt dan ook om vanaf 2028 € 265.000 hiervoor in te zetten.

Aanpassen reserveringscapaciteit Bijzondere Bijstand
Een inwoner moet bij het aanvragen van Duurzame Gebruiksgoederen via Bijzondere Bijstand aantonen dat er geen reserveringscapaciteit is geweest om hiervoor te sparen. Nu moet de inwoner die dan een lege bankrekening heeft nog aan ons verantwoorden dat hij niet heeft kunnen sparen en zinnige dingen heeft gedaan met dat geld. We willen dat omdraaien, zodat we bij langdurige armoede (langer dan drie jaar) als uitgangspunt nemen dat iemand niet heeft kunnen sparen. Dat past volledig in het 'werken vanuit vertrouwen'. Mogelijk leidt dit wel tot een wat groter aantal toekenningen op aanvragen voor Duurzame Gebruiksgoederen, de inschatting is structureel € 25.000 met ingang van 2025. Het voorstel leidt tot een betere dienstverlening aan inwoners en draagt daarnaast bij aan vereenvoudiging van de uitvoering. We stellen voor het budget structureel met € 25.000 te verhogen.

Gezond en actief leven
Vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) ontvangen we specifieke uitkeringen (SPUK's) vanuit de landelijke overheid, voor het uitwerken en uitvoeren van diverse onderwerpen. Een aantal van deze onderdelen uit de SPUK’s (mentale gezondheid, aanpak overgewicht en obesitas & middelengebruik) zijn tijdelijk van aard en vallen per 2026 weg. Op dit moment financieren we hieruit activiteiten al meerdere jaren met incidentele middelen. Het geld is dan weliswaar incidenteel, de opgaven zijn structureel en worden steeds urgenter. Met de transformatie van het sociaal domein, van zorg naar gezondheid, is het duurzaam borgen van onze inzet essentieel. Deze opgaven hebben een structureel budget nodig. We stellen voor om vanaf 2026 hiervoor € 250.000 in te zetten.

Pedagogisch medewerker Rommelkist
In 2021 is het Handelingskader Geitenkamp opgesteld waarin ‘het doorbreken van generatiepatronen’ als belangrijkste maatschappelijke opgave voor de Geitenkamp is verwoord. Dit is ook een belangrijke pijler in het Nationaal Programma Arnhem Oost. In samenwerking met de voorloper van het Nationaal Programma Arnhem Oost, is geïnvesteerd in het creëren van een socialer en veiliger klimaat op de Rommelkist. We zetten in op het positieve stimuleren van een veilige speelplek voor iedereen en op professionals die meer (ped)agogische vaardigheden/achtergrond hebben, die stevig kunnen ingrijpen met een lerend effect op het bewegen maar zeker ook op het gewenste gedrag van kinderen en ouders. Professionals die de taal van de straat/de wijk spreken en goede binding met de wijk hebben en het vertrouwen van de wijkbewoners hebben. Daarnaast zal dit een impuls geven aan het imago en de aantrekkelijkheid van deze voorziening, zodat de Playground op termijn een breder en diverser publiek aantrekt. We stellen voor dit ook in 2026 te continueren door € 125.000 beschikbaar te stellen.

Jongerenwerk op School
Vanuit de ambitie om de binnen- en buitenschoolse leefwerelden van jongeren in de wijken van Arnhem-Oost te versterken en beter met elkaar te verbinden, is de afgelopen jaren (met name in de coronaperiode) volop ingezet op Jongerenwerk op School (JOS). Dit gebeurde binnen de bredere visie van de Pedagogische Wijk, gefinancierd met tijdelijke middelen uit Voortijdig Schoolverlaten (VSV) en het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). Sinds schooljaar 2024-2025 is met middelen van het Nationaal Programma Arnhem-Oost JOS op alle scholen in het voortgezet onderwijs mogelijk gemaakt. JOS draagt bij aan een vorm van 24/7 verbinding met jongeren, waarbij er continu ruimte is voor aandacht, tijd en ontwikkeling. Scholen ervaren de aanwezigheid van jongerenwerkers inmiddels als onmisbaar, omdat het bijdraagt aan het voorkomen van escalaties en vroegsignalering van problematiek, betere betrokkenheid van ouders en thuisomgeving en een verbeterde aansluiting tussen docenten en leerlingen, waardoor onderlinge communicatie en wederzijds begrip worden versterkt. Om de aansluiting tussen het jongerenwerk op school en de andere vormen van jongerenwerk te optimaliseren en zo de begeleiding te verbeteren stellen we voor in 2026 € 80.000 hiervoor in te zetten.

Niet gerealiseerde bezuiniging begeleiding kleine groepen
In de Perspectiefnota 2025-2028 en de Begroting 2025-2028 is een besparingsmaatregel opgenomen voor de Wmo, gericht op het bevorderen van groepsgerichte ondersteuning voor inwoners. Bij de besluitvorming zijn al risico's geschetst. Hoewel de implementatie van deze maatregel momenteel in gang is, blijkt inmiddels dat de verwachte besparingen niet volledig haalbaar zijn. We willen deze beweging graag goed borgen op de langere termijn. Om die reden is de realisatie van de maatregel gekoppeld aan de ontwikkeling van de Wijknetwerken. De realisatie en verwachte besparing wordt daardoor over meerdere jaren uitgespreid. Om die reden wordt voorgesteld om de in de begroting opgenomen besparing vanaf 2026 van € 1.500.000 structureel terug te brengen naar € 750.000 structureel. Het overige deel kan worden opgevangen binnen het begrote budget voor Wmo begeleiding.

Behouden basisniveau Maatschappelijke opvang
In 2023 is er een nieuwe cao Sociaal Werk vastgesteld. Hierdoor zijn de lonen binnen deze sector in 1,5 jaar met 11% gestegen. Dit percentage staat niet in verhouding tot de door ons vastgestelde indexatie over de jaren 2023, 2024 en 2025. Dit betekent dat er per 2024 een gat is ontstaan tussen beschikbare middelen vanuit de gemeente en benodigde middelen bij onze subsidiepartners. Voor 2024 en 2025 is gezocht (en veelal gevonden) naar incidentele oplossingen om de bestaande dienstverlening op peil te houden. Voor 2026 geldt dit knelpunt nog steeds. Voorgesteld wordt in 2026 € 350.000 incidenteel hierop bij te zetten.

Extra capaciteit schuldhulpverlening
Sinds januari 2025 voeren we Schuldhulpverlening weer zelf uit. We zien mede doordat inwoners zich nu rechtstreeks kunnen aanmelden voor schuldhulpverlening zonder tussenkomst van een ketenpartner, dat het aantal aanmeldingen fors hoger is dan voorgaande jaren bij de externe uitvoerder. Hierdoor is extra capaciteit nodig om aan de wettelijke termijnen te kunnen voldoen. We stellen voor om structureel vanaf 2026 € 1.150.000 in te zetten.

Geldzaken voor Ondernemers: meer begeleiding Over Rood
Het team Geldzaken voor Ondernemers ondersteunt Arnhemmers met een onderneming met geldzorgen. Hiervoor verwijzen we ondernemers vaak door naar Over Rood voor begeleiding en naar Zuidweg & partners voor een Schuldhulpverleningstraject. We zien dat ondernemers meer beroep doen op Over Rood. Dat aantal zal nog verder stijgen met goede interne doorverwijzing vanuit Hulp bij Geldzorgen en Schulden (particulieren) en communicatiecampagnes. We stellen voor € 30.000 in de jaren 2026 tot en met 2029 voor de dienstverlening van Over Rood in te zetten.

Vroegsignalering
Voor Vroegsignalering hebben we voor de jaren 2025 en 2026 incidenteel extra budget ingezet om het aantal huisbezoeken en telefonische contacten uit te breiden. We zien dat de behoefte aan hulp na een contact bij vroegsignalering stijgt en het aantal maandelijkse signalen van betaalachterstanden is toegenomen met 40%, willen we de dienstverlening met ingang van 2027 minimaal op het huidige niveau houden. Hiervoor is structureel € 230.000 extra nodig. Voorgesteld wordt dit vanaf 2027 in te zetten.

Aanpassen SMI en BSO+
In 2024 is besloten om de richtlijnen voor de sociaal medische indicatie (SMI) te verruimen. Dit is een regeling waarmee ouders zonder recht op kinderopvangtoeslag onder bepaalde voorwaarden gebruik kunnen maken van kinderopvang, met een tegemoetkoming in de opvangkosten vanuit de gemeente. Toen is aangegeven dat er in 2025 een voorstel volgt voor verruiming van het inkomenscriterium. Het Rijk heeft al aanvullende middelen beschikbaar gesteld, maar op basis van ervaringen bij andere gemeenten zijn lokaal aanvullende middelen nodig. Voorgesteld wordt om structurele middelen in te zetten: € 500.000 in 2026, € 499.000 in 2027, € 568.000 in 2028 en € 521.000 vanaf 2029.

Kansrijke start
Kansrijke Start gaat over de eerste 1000 dagen, vanaf 10 maanden voor de geboorte tot ongeveer 2 jaar, dat is het fundament van een gezond leven met gelijke kansen. Door nu te investeren in een goede, kansrijke start voor elk kind, bouwen we aan een gezonde Arnhemse generatie. Dit is ook waarom er vanuit Nationaal Programma Arnhem Oost en Perspectief voor de Jeugd op dit moment diverse pilots (zoals Power Parents, Babythuiszorg en 18 maandenhuisbezoek) uitgevoerd en gefinancierd worden. Tegelijkertijd brengen we ook de jeugdgezondheidszorg dichter bij onze jongste inwoners (Consultatiebureau Geitenkamp en Malburgen de Spil). Om een kansrijke start voor al onze jongste inwoners te bereiken is structurele inzet en financiering nodig en daar is vanaf 2027 € 250.000 structureel budget voor nodig. 

Behouden basisniveau Welzijn
In 2023 is er een nieuwe cao Sociaal Werk vastgesteld. Hierdoor zijn de lonen binnen deze sector in 1,5 jaar met 11% gestegen. Dit percentage staat niet in verhouding tot de door ons vastgestelde indexatie over de jaren 2023, 2024 en 2025. Dit betekent dat er per 2024 een gat is ontstaan tussen beschikbare middelen vanuit de gemeente en benodigde middelen bij onze subsidiepartners. Voor 2024 en 2025 is gezocht (en veelal gevonden) naar incidentele oplossingen om de bestaande dienstverlening op peil te houden. Voor 2026 geldt dit knelpunt nog steeds. We stellen voor om in de jaren 2026 en 2027 jaarlijks € 500.000 in te zetten.

Initiatieven sociale cohesie
Om het bestaande voorliggend aanbod in Arnhem op het huidige niveau te houden is een structurele investering in het welzijnsveld nodig. Voor 2026 is deels dekking vanuit GALA mogelijk, voor 2027 wordt voorgesteld incidenteel € 100.000 hiervoor in te zetten.

Jongerenwerk
De welzijnspartners die jongerenwerk aanbieden ontvangen geen structurele subsidie.  Voor 2025 is het huidige aanbod op Jongerenwerk incidenteel geborgd. Maar bestendiging, doorgroei en optimalisatie is niet mogelijk. Dit staat haaks op de nieuwe visie van het welzijnsbeleid en de visie sociaal domein, waar we willen inzetten op het versterken van de preventieve kant om (zwaardere) zorg te voorkomen. Om die reden wordt voorgesteld structureel vanaf 2026 € 1.250.000 vrij te maken voor jongerenwerk.

Sociale Wijkteams ten behoeve van transformatie sociaal domein
In het kader van de transformatie van het sociaal domein en landelijke programma’s, zoals de Hervormingsagenda Jeugd waar wordt ingezet op het versterken van lokale teams, willen we voor de komende twee jaar het benodigde aantal wijkcoaches op peil en de huidige opdracht uitvoerbaar houden. Om dit te kunnen realiseren wordt voorgesteld voor de jaren 2026 en 2027 respectievelijk € 679.000 en €864.000 ter beschikking te stellen. Zo houden we de basis bij het sociale wijkteam voor deze periode op orde. Vanuit de transformatie van het sociaal domein en de ervaringen die we in Arnhem opdoen met de pilots van de wijknetwerken kijken we steeds of en waar aanpassing van de opdracht van het sociaal wijkteam nodig is.

Behoud basisniveau GGD - VGGM
VGGM hanteert een systematiek, welke leidt tot een voorcalculatie voor 2026 die wordt gesaldeerd met een nacalculatie over 2024. De cijfers voor deze indexatie worden herleid uit het Centraal Economisch Plan 2025. Het CPB stelt dit plan op in maart 2025 en de berekening gaat uit van de Macro Economische Verkenningen 2025, welke is gepubliceerd in september 2024. Dit betekent een hogere indexatie van 3,5% punt ten opzichte van de percentages die vanuit het CEP volgen (o.b.v. de MEV 2,2%) en hiervoor wordt een aanvullende bijdrage gevraagd. Voorgesteld wordt € 118.000 voor het onderdeel Gezondheid structureel toe te kennen.

Indexatie lokaal aanbod VGGM
VGGM hanteert een systematiek, welke leidt tot een voorcalculatie voor 2026 die wordt gesaldeerd met een nacalculatie over 2024. De cijfers voor deze indexatie worden herleid uit het Centraal Economisch Plan 2025. Het CPB stelt dit plan op in maart 2025 en de berekening gaat uit van de Macro Economische Verkenningen 2025, welke is gepubliceerd in september 2024. Dit betekent een hogere indexatie van 3,5% punt ten opzichte van de percentages die vanuit het CEP volgen (o.b.v. de MEV 2,2%) en hiervoor wordt een aanvullende bijdrage gevraagd. Voorgesteld wordt € 52.000 voor het onderdeel maatwerk/lokaal aanbod structureel toe te kennen.

Ervaringsdeskundigheid
Voor 2024 is er éénmalig € 100.000 in de begroting opgenomen om ervaringsdeskundigheid te bevorderen. Deze pilot is later gestart en daarom is in de nota budgetoverheveling een bedrag van € 95.000 doorgeschoven naar 2025. Om na de pilot ook in 2026 gebruik te maken van de inzet van Ervaringsdeskundigheid is er structureel € 100.000 nodig. Voorgesteld wordt deze middelen vanaf 2026 vrij te maken.